ابه گزارش اکوبان نیوز، حسان ظفری، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولیدکننده فرآوردههای لبنی ایران درباره علل گرانیهای اخیر کره و کمبود آن در بازار بیان کرد: یکی از دلایل اصلی این تغییرات قیمتی، تحریمهایی است که آمریکا و اروپا علیه برخی کشورها، از جمله روسیه اعمال کردهاند، روسیه که یکی از مصرفکنندگان بزرگ کره است، به دلیل این تحریمها نتوانسته تا نیاز داخلی خود به این محصول را تامین کند و برای جبران کمبود، به واردات از کشورهایی مانند ایران رو آورد.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولیدکننده فرآوردههای لبنی ایران بیان کرد: این افزایش تقاضا باعث شد تا بخش عمدهای از ذخایر کره ما به صادرات اختصاص یابد، زیرا قیمت صادراتی برای تولیدکنندگان جذابتر بود. کارخانجات شیر خشک هم که عمدتا دپوی کره داشتند، همه را به صادرات این محصول به روسیه اختصاص دادند و به همین دلیل نیز فروش داخلی آنها کاهش یافت.
وی با اشاره به راههای رفع کمبود عرضه کره اظهار کرد: پس از ملموس شدن کاهش عرضه و کمبود کره در کشور، در ابتدا دولت، سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرفکنندگان، ستاد تنظیم بازار و وزارت جهاد کشاورزی در جلسهای تصمیم گرفتند که ارز حاصل از صادرات کره را از ۳ دلار به ۶ دلار افزایش دهند تا مانع از خروج بیشتر این محصول شوند ولی باز هم کره نتوانست تا بازار داخلی را تامین کند. از همینرو دوباره دولتیها و ستاد تنظیم بازار تصمیم گرفتند که عوارضی معادل ۱۵۰ هزار تومان برای صادرات هر کیلوگرم کره وضع کنند. این اقدامات توانست روند پرسرعت صادرات را کاهش دهد اما هنوز نیاز به زمان است تا بازار داخلی به ثبات برسد.
ظفری با اشاره به اینکه تولید داخل به طور کلی توانایی پاسخگویی به نیاز کشور را دارد، تصریح کرد: تولید ما جوابگوی نیاز کشور است اما فرایند تولید و توزیع کره زمانبر خواهد بود. به عنوان مثال، پس از تولید کره، دورهای برای قرنطینه و بستهبندی در کارخانهها در نظر گرفته میشود. سپس محصول به شبکههای عمدهفروشی و خردهفروشی منتقل میشود.
این مقام مسؤول درباره هزینه اولیه و تولید کره در کشور اظهار کرد: ماده اولیه برای تولید کره، شیر خام است. از نظر قیمتی باید عرض کنم که در سال گذشته کارخانجات لبنی و شیر خشک از دامداران شیر خام را میخریدند و به ازای هر دهم درصد چربی مازاد ۳.۲ دهمی ۲۰۰ تومان به دامدار پرداخت میشد. با این حال امسال دولت این مبلغ را ۵۰ درصد افزایش داده و به ۳۰۰ تومان رساند. این مساله هم روی تولید و قیمت کره تاثیرگذار بود.
وی همچنین ادامه داد: قیمتگذاری کره از مراحل اولیه یعنی تولید شیر خام تا بستهبندی و توزیع محاسبه میشود. دامدارها بر اساس میزان چربی شیر خود، مبلغ اضافی دریافت میکنند. به عنوان مثال، برای هر دهم درصد چربی اضافه، ۳۰۰ تومان به قیمت شیر خام افزوده میشود. این چربی پس از فرآوری، در تولید محصولاتی مانند خامه، کره و روغن حیوانی استفاده میشود. هزینههای حملونقل، بستهبندی و سود کارخانه نیز در قیمت نهایی تاثیرگذار خواهند بود.
مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای تولیدکننده فرآوردههای لبنی ایران با مقایسه قیمت کره داخلی و خارجی تصریح کرد: قیمت جهانی کره متغیر است اما تفاوت قابل توجهی با قیمت داخلی ندارد. نکته مهم این بوده که قیمت شیر خام در ایران تقریبا همتراز با قیمت جهانی است و این باعث میشود تا قیمت کره داخلی نیز در سطح منطقی باقی بماند.
ظفری همچنین اظهار کرد: تولید کره بستگی به تولید شیر خام دارد. طبق آمار رسمی وزارت جهاد کشاورزی، سالانه حدود ۱۲ میلیون تن شیر خام در کشور تولید میشود اما ما معتقد هستیم که فقط حدود ۶ تا ۷ میلیون تن از آن، وارد صنایع لبنی میشود.
وی در ادامه افزود: با این حال اگر این مقدار شیر خام در کشور وجود داشته باشد، به ازای هر تن، به طور استاندارد تقریبا ۳۲ کیلوگرم چربی حاصل از شیر تولیدی خواهیم داشت. بخشی از این چربی برای تولید محصولات پرچرب مانند ماست، پنیر و خامه استفاده میشود و فقط بخشی از این چربی به تولید کره و روغن حیوانی اختصاص پیدا میکند.
این مقام مسؤول اظهار کرد: عمده این جداسازی چربی از شیر هم در کارخانجات تولید شیر خشک اتفاق میافتد که عمدتا (بالای ۹۵ درصد) دو محصول از شیر خام میگیرند؛ یکی شیر خشک بدون چربی و دومی هم چربی حاصل از همان شیر بوده که تبدیل به کره، خامه و روغن میشود.
ظفری در پایان بیان کرد: دولت برای کره، یارانهای پرداخت نمیکند. عوارض وضعشده برای صادرات کره نیز مستقیما به صنایع تولیدی باز نمیگردد، بلکه به خزانه دولت واریز میشود. این رویکرد میتواند برای تولیدکنندگان محدودیت ایجاد کند. بهتر بود این عوارض به شکلی مدیریت میشد که به تقویت تولید داخلی کمک کند.
به گزارش خبرنگار اقتصاد معاصر؛ پس از تغییر قیمت ۲۰ درصدی محصولات لبنی اما قیمت کره در بازار داخلی تقریبا ۸۰ درصد گران شد و علاوهبر آن بررسیهای میدانی حاکی از آن بود که عرضه این محصول نیز با کاهش شدیدی مواجه شده است.
افزایش تقریبا ۳ برابری صادرات کره
بر اساس آمار رسمی گمرک ایران، صادرات کره از ۵ هزار و ۹۴۰ تن در ۶ ماهه ابتدایی سال ۱۴۰۲ به ۱۸ هزار و ۸۶۴ تن در ۶ ماهه نخست امسال افزایش یافت. این در حالی بود که این میزان تا پایان مهرماه امسال به ۲۰ هزار تن نیز افزایش پیدا کرد. همین مساله نشان میدهد که یکی از علل کمبود عرضه این محصول به بازار داخلی، صادرات بیرویه کره بوده است.
این افزایش در حالی رخ داد که میزان مصرف سالانه کره در کشور، ۴۰ هزار تن بوده و به گفته مسؤولان این حوزه، با توجه به میزان تولید شیر خام و تولید کره، هیچ مشکلی در تامین تقاضای داخلی کشور وجود ندارد.
عرضه کره از امروز آغاز شد
بر اساس اعلام رضا باکری، دبیر انجمن صنفی صنایع لبنی، طبق توافقی که بین این انجمن با انجمن شیر خشک برای تامین خامه و چربی مورد نیاز کارخانجات لبنی انجام شده، طی دو هفته اخیر تولید و عرضه کره در کشور افزایش یافته و همین امر میتواند موجب رفع مشکلات عرضه کره در بازار شود.
