آمادهسازی برای افزایش قیمت بنزین
به گزارش اکوبان، زمزمههای افزایش قیمت بنزین مدت ها است شنیده میشود. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس جمهور درباره قیمت بنزین گفته است: «کدام عقل سلیم میتواند بپذیرد بنزین را با دلار وارد کنیم و با قیمت ۱۵۰۰ تومان بفروشیم؟ البته فعلا کاری نمیخواهیم بکنیم.» همچنین محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز طی سخنانی در صحن علنی گفته است که بنزین را لیتری ۵۰ تا ۶۰ هزار تومان میخریم و لیتری دو سه هزار تومان میفروشیم.
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت نیز در تاریخ ۲۱ مرداد امسال موضوع را در حد طرح مسئله خواند و افزود هیچ گونه نظری درباره افزایش قیمت بنزین وجود نداشته است. البته او تاکید کرد کن در موضوع بنزین باید بیشتر حرف بزنیم و در نهایت به تصمیم برسیم تردیدی وجود ندارد ولی زمان آن تصمیم الان نیست.
او در ادامه گفت: به قول رئیس جمهور کسی که با ماشین آفرود می رود و در فضای خارج شهر رانندگی می کند خیلی هم خوب است ولی آیا میتوانیم سهم دهکهای پایین و قیمت ۱۵۰۰ تومانی را به این به این کار اختصاص بدهیم؟
پیشتر نیز وزیر نفت اعلام کرده بود که بررسیهای کارشناسی برای رفع ناترازی سوخت در جریان است، اما هنوز تصمیم نهایی اتخاذ نشده است.
استدلالهای عجیب برای افزایش قیمت بنزین: پولدارها باید بیشتر پول بدهند
برخی از استدلالها برای افزایش قیمت بنزین هم دست روی نقطه ضعف این روزهای جامعه گذاشتهاند: اختلاف طبقاتی. مثلا روزنامه جوان با اشاره به قشر مرفه نوشته است: «چرا کسی که آینه بغل ماشینش ۵۰ میلیون تومان قیمت دارد و در کل سال همیشه در جاده و تفریح است، در مجموع سال یک میلیون هم پول بنزین ندهد؟!» همچنین محسن حاجی میرزایی، رئیس دفتر رئیس جمهور اصلاح سهمیه خودروهای لوکس را سهیمه نیازمند مطالبه ملی خواند و گفت: گروههای برخوردارتر، بهرهمندی بیشتری از این یارانهها دارند تا قشرهای ضعیفتر. ما باید به خصوص در سطح رسانهها سطحی از آگاهی و بلوغ اجتماعی ایجاد کنیم که مردم بخواهند از دولت مطالبه کنند این اصلاحات انجام شود.
افزایش قیمت بنزین به بهانه مبارزه با قاچاق
از جمله استدلالهایی که برای توجیه افزایش قیمت بنزین به کار برده میشود ادعای مبارزه با قاچاق است اما سید غلامحسین حسنتاش، کارشناس برجسته اقتصاد انرژی، گفته است: حتی اگر قیمت بنزین تا ۴۰ هزار تومان هم بالا برود، نمیتواند مشکلات قاچاق و مصرف بالا را حل کند. او تأکید کرده که دولت بیشتر به سمت راهحل قیمتی میرود چون «راحتتر» است و توان حل ساختاری مسأله سوخت را ندارد.
قیمت بنزین عقب مانده!
آلبرت بغزیان (عضو هیأت علمی دانشگاه تهران / اقتصاددان گفته است که قیمت بنزین باید تدریجی گران شود تا نگرانی مردم ایجاد نشود. افزون بر این، او تأکید کرده که بنزین – در مقایسه با سایر کالاها – «ارزان مانده است» و بهنوعی از عقبماندگی قیمت سوخت نسبت به گرانی اجناس دیگر انتقاد کرده است. همچنین گفته که اگر قرار به افزایش قیمتی باشد، بهتر است به تدریج و با اطلاعرسانی قبلی باشد تا مردم بتوانند خود را آماده کنند.
نکات مهم مصوبه دولت برای افزایش قیمت بنزین
دولت تاکنون دلایل زیادی برای افزایش قیمت بنزین مطرح کرده است. از مبارزه با قاچاق سوخت تا افزایش مصرف قیمت بنزین تا مبارزه با استفاده قشر مرفه از بنزین. مصوبه دولت برای افزایش قیمت بنزین اما هم دلایل آن را مشخص کرده است هم به نحوه افزایش قیمت بنزین پرداخته است. در زیر به بررسی برخی از این نکات پرداختهایم:
ناترازی اقتصادی در بازار سوخت
هزینه تولید، پالایش و واردات بنزین در ایران اغلب بیشتر از قیمتی است که بنزین برای مصرفکننده عرضه میشود. این شکاف میان قیمت تمام شده و قیمت فروش موجب فشار مالی بر دولت میشود. برخی نمایندگان مجلس و کارشناسان این وضعیت را تهدیدی برای بودجه و پایداری مالی کشور میدانند.
اصلاح سیاست یارانهها و کاهش فاصله بین نرخها
یکی از مصوبات هیات وزیران، اصلاح پلکانی قیمت بنزین با کاهش فاصله بین قیمت بنزین و گاز سیانجی است. هدف این است که مصرفکنندگان به استفاده از سوختهای جایگزین ترغیب شوند. همچنین، در بخش دیگری از مصوبه، «چند نرخی شدن» بنزین یا قیمت متفاوت برای مصرف بالاتر از سهمیه مطرح شده است.
سیاست تدریجی به جای جهشی
دولت برنامه دارد افزایش قیمتها را به صورت تدریجی انجام دهد تا شوک اقتصادی و اجتماعی کاهش یابد. این سبک از اصلاح قیمتها با عنوان «افزایش پلکانی» مطرح شده است.
مردم باید هزینه حمل بنزین را بپردازند
بر اساس مصوبه افزایش قیمت بنزین که در ۲۷ شهریور ماه تصویب شده است، مردم باید هزینه حمل بنزین و حقالعمل جایگاههای سوخت را بپردازند. همچنین مقرر شده فاصله قیمت بنزین و گاز سی.ان.جی افزایش پیدا کند تا مردم به استفاده از گاز سی.ان.جی تشویق شوند.
قیمت بنزین هر ساله گران میشود
در بخش دیگری از مصوبه دولت به اعمال سقف سهمیه برای دریافت بنزین و چند نرخی شدن آن تاکید شده است. (قیمت بالاتر بنزین برای مصارف بالاتر از سهمیه). همچنین بر اساس بخش دیگری از مصوبه دولت، مقرر شده هر سال قیمت بنزین متناسب با تورم گران شود.
مصوبه دولت تیر خلاص به گمانهزنیها
مسئله گرانی بنزین در مهرماه ۱۴۰۴ به یکی از موضوعات مورد بحث در سطح رسانه و سیاست تبدیل شده است. با وجود تکذیبها و اظهارنظرهای ضد و نقیض، مصوبه دولت آب پاکی را روی دست همه ریخت و نشان میدهد زمینه برای اصلاح سیاست سوخت فراهم است. موفقیت این مصوبه البته بستگی زیادی به نحوه اجرا، جبران برای اقشار آسیبپذیر و آمادگی زیرساختها دارد.
