در سال ۲۰۲۴، بازار جهانی طلا به رشد چشمگیری دست پیدا کرد و قیمت آن به بالاترین حد خود در تاریخ رسید. ارزش بازار طلا از ۱۸.۴ تریلیون دلار عبور کرده که این افزایش چشمگیر ناشی از عوامل مختلف بوده است؛ تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، کاهش نرخ‌های بهره توسط بانک‌های مرکزی و افزایش تقاضا برای سرمایه‌گذاری‌های امن.

در چند سال گذشته، طلا جایگاه خود به عنوان منبعی مطمئن برای حفظ سرمایه و دارایی، به ویژه در دوره‌های بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی، بیش از پیش اثبات کرده است. تا اکتبر ۲۰۲۴، قیمت هر اونس طلا به ۲۷۵۰ دلار رسید که نشان از افزایش ۴۰ درصدی نسبت به سال قبل‌تر دارد.

این رشد قابل توجه، ارزش کل بازار طلا را به رکورد جدیدی یعنی ۱۸.۴ تریلیون دلار رسانده که تقریباً دو برابر ارزش آن در سال ۲۰۱۹ است. در مقایسه، بازار سهام ایالات متحده با ارزشی حدود ۵۷ تریلیون دلار و بیت‌کوین که اعتقاد برخی به عنوان جایگزین طلا شناخته می‌شود، با ارزشی در حدود ۱.۴ تریلیون دلار، فاصله زیادی با طلا دارند و ارزش بیت‌کوین حدوداً ۱۳ برابر کمتر است.

افزایش قیمت طلا نشان‌دهنده جذابیت رو به رشد آن به عنوان سپری در برابر تورم، کاهش ارزش ارز و ریسک‌های اقتصادی در سطح جهانی است. همچنین این صعود به دلیل اقدام بانک‌های مرکزی است که با خرید گسترده طلا، به دنبال متنوع‌سازی ذخایر مالی و کاهش وابستگی به دلار هستند.

عوامل موثر بر رشد قیمت طلا

تنش‌های ژئوپلیتیکی و افزایش تقاضا برای دارایی‌های امن:
از جمله عوامل مهم در رشد اخیر قیمت طلا، تشدید تنش‌های ژئوپلیتیکی، به‌ویژه درگیری‌های جاری در خاورمیانه است. طلا همواره در دوره‌های بی‌ثباتی سیاسی به عنوان پناهگاهی امن شناخته شده است. در دوران جنگ، ناآرامی یا عدم قطعیت اقتصادی، سرمایه‌گذاران به دلیل اعتقاد به حفظ قدرت خرید و ارزش پایدار طلا، به آن روی می‌آورند.

افزایش این تنش‌ها در خاورمیانه سبب ایجاد استانداردهای چندگانه در بازارهای جهانی شده و تقاضا برای طلا را افزایش داده است. این شرایط، جذابیت طلا را به عنوان گزینه‌ای ایمن در برابر نوسانات بازار بیشتر کرده و موجب افزایش خرید آن توسط سرمایه‌گذاران شده است.

کاهش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی:
یکی از عوامل مهم رکوردشکنی قیمت طلا، سیاست‌های تسهیل مالی توسط بانک‌های مرکزی در سراسر جهان است. در سال ۲۰۲۴، چندین بانک مرکزی بزرگ مانند فدرال رزرو آمریکا، بانک‌های اروپایی، کانادا و بریتانیا تصمیم به کاهش نرخ بهره گرفتند تا از رشد اقتصادی حمایت کنند. فدرال رزرو نیز برنامه دارد که در نشست بعدی خود که در ۶ و ۷ نوامبر برگزار می‌شود، نرخ بهره را دوباره کاهش دهد.

خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی:
علاوه بر کاهش نرخ بهره، بانک‌های مرکزی به خرید طلا به عنوان راهی برای متنوع‌سازی ذخایر ارزی خود ادامه می‌دهند. در نیمه اول سال ۲۰۲۴، بانک‌های مرکزی در سطح جهانی ۴۸۳ تن طلا خریداری کردند که این میزان به بالاترین حد خود رسیده است. این اقدام حاکی از تمایل بانک‌های مرکزی به کاهش وابستگی به دلار است.

در حال حاضر، طلا به عنوان بخش مهمی از دارایی بانک‌های مرکزی، به ویژه در کشورهای بازارهای نوظهور، شناخته می‌شود. طلا آن‌ها را در برابر نوسانات ارزی و ریسک‌های ژئوپلیتیکی محافظت می‌کند. افزایش تقاضای بانک‌های مرکزی برای طلا به حفظ و تقویت قیمت آن کمک کرده و فشار صعودی بر بازار طلا را افزایش داده است.

عدم قطعیت انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا و تاثیر آن بر بازار طلا

انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا که در نوامبر ۲۰۲۴ (نیمه آبان سال جاری) برگزار می‌شود و کامالا هریس و دونالد ترامپ در آن به رقابت می‌پردازند و این موضوع موجی از عدم قطعیت را به بازارهای مالی اضافه کرده است. پیش‌بینی می‌شود این انتخابات با رقابتی شدید همراه باشد و نتایج آن بتواند اثرات مهمی بر سیاست‌های اقتصادی و خارجی آمریکا بگذارد.

این عدم اطمینان در فضای انتخاباتی، به نوسانات بیشتر بازار منجر شده و در نتیجه، تقاضا برای طلا به عنوان یک دارایی امن را افزایش داده است. سرمایه‌گذارانی که نگران بی‌ثباتی سیاسی، تغییرات در سیاست‌گذاری‌ها و چالش‌های اقتصادی احتمالی هستند، به خرید طلا روی آورده‌اند. این اقدامات محافظتی با هدف مقابله با ریسک‌های بالقوه ناشی از نتیجه انتخابات، سبب افزایش تقاضا برای طلا و تقویت جایگاه آن به عنوان سپری در برابر نوسانات بازار شده است.