همایون دارابی_کارشناس بازار سرمایه/ سال گذشته خودرو را برای مدت کوتاهی نزدیک هفت درصد تولیدات خودروسازها را در بورس عرضه کردیم. قیمتها چطور بود پارسال؟ در یک مورد در خودروی شاهین حتی ما به اندازه عرضه چهارهزار دستگاه، تقاضا نداشتیم. خودرو 334 میلیون تومان قیمت خورد، امروز آن قیمت چقدر است؟ 605 میلیون تومان یعنی تمام خودروهایی که پارسال بدون رقابت و مشکل داشتند در بورس کالا برای یک مدت کوتاهی معامله میشدند امروز بین تقریباً 60 تا 129 درصد قیمتشان رفته بالا، چرا؟
برای این که ما اجازه ندادیم نظام شفاف بورس کالا جانشین دلالی شود. فقط نزدیک هفت درصد خودروهای ما وارد بازار بورس کالا شد؛ 68 هزار دستگاه عرضه شد. آن 68 هزار دستگاه 41 هزار میلیارد تومان به صورت شفاف به جای این که راهی دلالی و بازار سیاه شود، توزیع شد. چه کسانی سهم بردند؟ نزدیک 16 هزار میلیارد تومان را خودروسازها بردند. نزدیک 10 هزار میلیارد تومان را مصرف کنندهها با قیمت ارزانتر در بورس کالا خریدند نسبت به بیرون و نزدیک به 1400 میلیارد تومان دولت توانست مالیات بگیرد، چیزی که الآن نمیتواند بگیرد.
اگر امسال تا این شش ماه اول امسال همان روند پارسال در بورس کالا انجام میشد، فکر میکنید چقدر شغل ایجاد میشد؟ خودروساز ما دارد زیان ناخالص میدهد، یعنی حتی خودرویی که میفروشد، بهای مواد اولیه و دستمزدش نیست. ما از این انتظار داریم که شبکه قطعه سازی خوب داشته باشد، برود تحقیق و توسعه کند؟ اگر اجازه میدادیم نه تنها ظرفیت قطعه سازی ما امروز پر شده بود، نه تنها خودروسازی مثل ایران خودروی ما که پارسال در همان مدت کوتاه 58 هزار دستگاه عرضه کرد. 10هزار میلیارد تومان از زیانش کمتر شد. 10 هزار میلیارد تومانی که به جیب دلالها میرفت. اگر میماند برآورد خود ما این است که نزدیک 13 هزار نفر در صنعت خودرو بیشتر سر کار میبردیم، اما نکردیم.