با توجه به اهمیت این سه حوزه انرژی در ایجاد زیرساخت توسعه برای کشور، لحاظ سامان‌دهی به وضعیت آن‌ها نیاز به اهتمام بیشتری نیاز دارد.

مرکز پژوهش‌ها با تشریح برخی از مشکلات این سه حوزه، پیشنهاداتی در قالب اصلاح احکام بودجه‌ای 1403 ارائه کرده است.

تولیدات برق در حال حاضر کفاف تقاضا را نمی‌دهد

در سال‌های گذشته با توجه به افزایش تقاضای برق در تابستان در عین عدم رشد ظرفیت تولید برق متناسب با تقاضا، اختلاف قابل توجهی بین عرضه و تقاضای برق پدید آمد که در نتیجه‌ی آن، طرح‌های مدیریت مصرف اعمال شد.

برررسی‌ها نشان می‌دهد حداکثر نیاز مصرف برق در اوج بار حدود 73 مگاوات بوده درحالیکه حداکثر توان تولید برق در اوج بار حدود 60 هزار مگاوات اعلام شده است، بنابراین مازاد تقاضایی بالغ بر 12 هزار مگاوات پدید آمد.

این درحالیست که در بخش آب نیز وقوع کم‌آبی و خشکسالی‌های متعدد در دو دهه اخیر و از طرفی کمبود اعتبارات با توجه به شرایط نامناسب اقتصادی، باعث شده تا تخصیص بودجه به بخش آب اهمیت فراوانی داشته باشد.

بستر سازی ضعیف بودجه 1403 برای سامان‌دهی بخش‌های آب، برق، هسته‌ای

با توجه به اینکه در برنامه پنج ساله هفتم توسعه و برنامه مانع زدایی از توسعه صنعت برق در جهت حل این مشکلات گام برداشته شده است، انتظار می‌رود قانون بودجه سالانه نیز بستر مناسبی برای اجرای این اسناد بالادستی فراهم کند.

مهمترین اهداف کمی در صنعت برق در برنامه هفتم پیشرفت شامل موارد زیر هستند: رسیدن ظرفیت تولید برق از 91 هزار مگاوات به 124 هزار مگاوات، تولید برق از 355 میلیارد کلیووات ساعت به 489 میلیارد کیلو وات ساعت برسد، راندمان تولید برق از 39 درصد به 44 درصد افزایش یابد و مجموع صادرات و واردات برق بیش از دو برابر میزان فعلی شود. با توجه به بودجه مصوب این بخش در سال 1403 مشاهده می‌شود که اعتبارات پیشبینی شده در بودجه 1403 با توجه به اهداف برنامه هفتم توسعه انجام نپذیرفته است.

در این راستا نیروگاه اتمی بوشهر که حدودا 1.1 درصد از کل برق تولیدی را به خود اختصاص داده است، مانند سال‌های گذشته در لایحه 1403 نیز قیمت خرید برق بر اساس هزینه تمام شده حسابرسی شده‌اش صورت می‌گیرد. این درحالیست که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها خرید برق بر اساس هزینه تمام شده، انگیزه تولید بهره بردار نیروگاه را برای تولید حداکثری کاهش می‌دهد.

در نهایت مرکز پژوهش‌ها با ارائه نظراتی کارشناسی شده، تغییراتی در برخی از احکام لایحه بودجه 1403 در بخش آب، برق، هسته‌ای پیشنهاد داده تا این بخش از لایحه بودجه 1403 با خط مشی‌های طراحی شده در اسناد بالادستی همخوانی بیشتری پیدا کند.