به گزارش اکوبان نیوز، با آغاز فصل سرما، مصرف گاز طبیعی در ایران به یکی از موضوعات داغ خبری تبدیل شده است. ایران، سومین تولیدکننده بزرگ گاز طبیعی جهان، با وجود تولید بالا، به دلیل مصرف فراوان و وابستگی بیش از ۷۰ درصدی سبد سوختی کشور به گاز طبیعی، با چالش جدی ناترازی گاز روبهروست. گزارش شورای عالی انرژی حاکی از آن است که اگر این روند ادامه یابد، ناترازی گاز تا سه سال آینده به ۳۷۳ میلیون مترمکعب در روز خواهد رسید.
این وضعیت، علاوه بر ایجاد فشار بر شبکه انرژی کشور، تهدیدی جدی برای صنایع و اقتصاد ملی به شمار میرود. در این راستا، دولت و نهادهای مسئول مجموعهای از راهکارهای عملیاتی را در سه حوزه اصلی عرضه، تقاضا و مدیریت تراز تدوین کردهاند تا این معضل را بهطور مؤثر مدیریت کنند.
راهکارهای پیشنهادی در حوزه تقاضا
در بخش تقاضا، اصلاح تعرفهها و ایجاد نظام هزینهای جدید برای مشترکان خانگی و صنعتی از اولویتهاست. این برنامه شامل مشوقهای مصرف کم و تعرفههای بازدارنده برای مصرف نامتعارف است. همچنین، کاهش و سادهسازی پلکانهای مصرفی میتواند به بهینهسازی مصرف کمک کند.
هوشمندسازی شبکه مصرف از دیگر راهکارهاست که با نظارت آنلاین بر مصرف گاز مشترکان پرمصرف و تأسیسات جدیدالاحداث، مصرف گاز را کنترل میکند. در کنار این اقدامات، اجرای طرحهای عایقبندی و کاهش مصرف سوخت در ساختمانها و تسریع در طرحهای مرتبط با بهینهسازی مصرف نیز به کاهش فشار بر شبکه کمک خواهد کرد.
راهکارهای پیشنهادی در حوزه عرضه
در بخش عرضه، افزایش تولید از میدانهای گازی مانند پارس جنوبی از اولویتهاست. بهرهبرداری حداکثری از این میدان و رفع موانع فنی و زیرساختی همراه با اجرای پروژههای نگهداشت توان تولید و فشارافزایی، میتواند تولید پایدار گاز را تضمین کند.
افزایش ظرفیت ذخیرهسازی گاز طبیعی نیز از اقدامات ضروری است. توسعه مخازن زیرزمینی در شوریجه و سراجه و سرمایهگذاری در فناوریهای ذخیرهسازی LNG و CNG برای نیروگاهها و صنایع، نقش مهمی در مدیریت ذخایر گاز خواهد داشت. همچنین، اتمام پروژههای نیمهتمام تولید و انتقال گاز با استفاده از منابع مالی پایدار، در دستور کار قرار دارد.
مدیریت تراز گاز
در حوزه مدیریت تراز، بازنگری در تخصیص گاز به بخشهای مختلف اهمیت دارد. تخصیص گاز به نیروگاهها و صنایع ضروری باید در ماههای سرد سال اولویت داشته باشد و سهم گاز صنایع پتروشیمی و فولادی با بهرهوری پایین کاهش یابد.
افزایش بهرهوری اقتصادی از دیگر راهکارهاست که با جلوگیری از مصرف بیرویه سوخت مایع در نیروگاهها و تخصیص گاز به صنایع با ارزش افزوده بالا، زیانهای اقتصادی را کاهش میدهد و بهرهوری کلی را افزایش میدهد.
چشمانداز آینده
اجرای این راهکارها نیازمند عزم جدی، همکاری بیندستگاهی و مشارکت فعال بخش خصوصی است. اگرچه چالشهای فنی و اقتصادی در مسیر وجود دارد، اما با مدیریت صحیح و اجرای برنامههای بهینهسازی، میتوان مصرف انرژی را در کشور به سطحی پایدار رساند و از فشار بر منابع گازی کاست. دعوت عمومی به صرفهجویی در مصرف گاز و تغییر الگوهای مصرف خانگی و صنعتی، میتواند گام مؤثری برای عبور از بحران و تضمین پایداری انرژی در کشور باشد.
