قیمت دلار تا ۱۴ و ۱۵ مهرماه امسال در محدوده ۵۰ هزار تومان گرفتار شده بود و بهعقیده بسیاری از سرمایهگذاران وضعیتی کسالتبار را پشتسر میگذاشت، اما از هفت اکتبر وضعیت بازار تغییر کرد.
قیمت دلار روز شنبه ۱۵ مهر، تا ۵۱ هزار و ۸۴۹ تومان پیشرفت و یک روز بعد موفق شد مرز ۵۲ هزار و ۱۰۰ تومان را پشتسر بگذرد. قیمت دلار از آن روز به بعد نه تنها دیگر حاضر نشد به کانال قیمت زیر ۵۰ هزار تومان پا بگذارد بلکه با قلدری در روز چهار اسفند رکورد تاریخی قیمت خود را شکست و در هفت اسفند آن را به ۵۶ هزار و ۷۰ تومان ارتقا داد.
داستان قیمت دلار در سال ۱۴۰۲
قیمت دلار روز یکشنبه ۸ بهمن، کار خود را از ۵۵ هزار و ۸۰۴ تومان آغاز کرد که در قیاس با نرخ ۵۶ هزار و ۷۰ تومانی روز شنبه ۲۶۶ تومان کمتر شده. قطعا بخشی از تواضع و فروتنی امروز دلار ناخواسته است و از ترس و دلهره دلالان سرچشمه میگیرد.
قیمت دلار تا همین حالا پای را از گلیمش درازتر کرده است و ظرف دو روز معاملاتی متوالی، دو مرتبه رکورد تاریخی قیمت خود را شکسته. این اتفاق آخرین مرتبه ۹ ماه پیش رخ داده و برای مدتی طولانی ثبات قیمت دلار در محدوده ۵۰ هزار تومان را شاهد بودیم.
قیمت دلار روز ۱۰ اردیبهشت امسال به ۵۵ هزار و ۵۱ تومان رسید و ۴۰ روز بعد در ۲۰ خرداد تا ۴۶ هزار و ۹۸۳ هزار تومان ریخت. این عدد را کف قیمت دلار در سال ۱۴۰۲ میدانیم، اما پس از یک دوره تقریبا طولانی عسرت که به گرفتار شدن قیمت دلار در محدوده ۵۰ هزار تومان منجر شد، از نیمه ماه اول پاییز دوباره بازار ارز متلاطم شده است.
پیشبینی قیمت دلار در روزهای آینده
قیمت دلار امروز یکشنبه ۸ بهمن، کار خود را از جایگاه ۵۵ هزار و ۸۰۴ تومان آغاز کرد و توانست تا ۵۵ هزار و ۸۱۰ تومان پیشروی کند. وقتی به نیمه روز رسیدیم، قیمت دلار تا ۵۵ هزار و ۳۰۹ تومان عقب نشست، ولی در ادامه خود را به عدد رند ۵۵ هزار و ۵۵۵ تومان مشتاق نشان داد.
قیمت دلار امروز تا پایان معاملات تحت تاثیر دو نیروی خیر و شر خواهد بود؛ متمایل شدن قیمت دلار به سمت عدد ۵۵ هزار و ۳۰۳ تومان را میتوان اولین نشانه موفقیت نیروهای کاهشی، در نظر گرفت.
اگر بازار همچنان برای ریزش بیشتر انگیزه داشته باشد، احتمالا دلار تا ۵۵ هزار و ۵۵ تومان پایین خواهد آمد، اما ۵۴ هزار و ۸۰۰ تومان را باید کف قیمت دلار در صورت تداوم روند نزولی در نظر گرفت. حداقل در حسابوکتابهای کوتاهمدت بازار ارز این نظریه میتواند استوار باشد.
قیمت دلار در صورت قدرت گرفتن نیروهای افزایشی با عبور از مرز ۵۵ هزار و ۵۵۵ تومان، شانس خود را برای دستیابی به محدوده ۵۵ هزار و ۸۰۴ تومان امتحان میکند. پیروزی احتمالی، اعتماد بهنفس دلار را برای رسیدن به ۵۶ هزار تومان بالا میبرد و حتی ممکن است در مرحله بعد قیمت دلار به ۵۶ هزار و ۳۰۰ تومان برسد. رکورد قیمت دلار در صورت تحقق این پیشبینی بار دیگر شکسته خواهد شد.
تاثیر اخبار سیاسی بر قیمت دلار
قیمت دلار از ۱۱۳ روز پیش به این طرف بیش از هر عاملی اقتصادی یا اجتماعی، تحت تاثیر اخبار و شایعات هیجانی قرار گرفته. عملیات طوفان الاقصی، یورش بیرحمانه اسراییل به غزه، بمبگذاری در کرمان، عملیات موشکی سپاه در پاکستان، اربیل عراق و سوریه، وقایع دریای سرخ و لفاظیهای مقامات سیاسی و نظامی آمریکا و انگلیس علیه کشورمان و دیگر اعضای محور مقاومت در فلسطین، سوریه، لبنان، عراق یا یمن، با اینکه ارتباطی تئوری با مفاهیم اقتصاد ندارند، اما توسط دلالان بازار آزاد به شمشیر داموکلس بازار ارز تبدیل شدهاند.
انصارالله روز جمعه در ادامه سلسله حملات خود در حمایت از مردم مظلوم فلسطین و در پاسخ به تجاوز نظامی آمریکا و انگلیس به یمن، نفتکش انگلیسی مارلین لوندا را با موشک هدف گرفت.
نیروهای ائتلاف به رهبری آمریکا ادعا دارند همان روز در پاسخ چند حمله هوایی و موشکی به بندر راس عیسی در استان الحدیده یمن انجام دادهاند، اما تصاویر و ویدئوهای آتشسوزی در نفتکش انگلیسی بهسرعت در اخبار رسانههای دنیا بازتاب پیدا کرد تا آمریکا و انگلیس بهعنوان مدعیان حفاظت تمام و کمال از کشتیهای تجاری خود و شرکایشان، ضربهای سخت را متحمل شوند.
قیمت دلار در آخرین روز معاملاتی هفته قبل روی جایگاه ۵۵ هزار و ۴۵۹ تومان آرام گرفته بود، اما روز شنبه بیش از ۸۰۰ تومان گران شد و برای ساعاتی تا ۵۶ هزار و ۸۹۰ تومان بالا رفت. وقتی اثر روانی اخبار تنشهای نظامی کاهش پیدا کرد و در اصطلاح باد هیجان خوابید، دلار تصمیم گرفت به کف کانال ۵۶ هزار تومان برگردد.
چرا قیمت دلار بالا رفت؟
قیمت دلار به عقیده بسیاری از کارشناسان و رسانههای داخلی تحت تاثیر اخبار هیجانی قرار دارد. گروهی تاکید دارند «با کاهش نگرانیهای سیاسی و نظامی در منطقه، از هیجانات بازار ارز هم کاسته میشود».
رمضانعلی سنگدوینی، نماینده گرگان و عضو کمیسیون انرژی مجلس به ایسنا گفته: تجربه نشان داده بازار ارز ما دیگر دچار جهشهای گذشته نمیشود. مصاحبه ساعت ۱۲ ظهر روز شنبه هفت بهمن روی خروجی ایسنا قرار گرفته و قیمت دلار همان موقع حدود هزار و ۷۰۰ تومان، معادل سه درصد نوسان را پشت سر گذاشته است.
خبرگزاری فارس هم از قول رئیس دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی، نوشت: بازار آزاد ارز فقط در افکار عمومی بزرگ است، اما در واقع ظرفیت چندانی ندارد، زمانی که دولت ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی میپردازد و مرکز رسمی مبادله ارز و طلا داریم، نباید برای نوسان در بازار غیررسمی نگران بود.
حسین صمصامی، همچنین به فارس گفته: اغلب نوسانات ارز در طول سالهای گذشته در زمستان اتفاق افتاده است، نزدیکترین گرانی ارز به سال گذشته برمیگردد که تا بیش از ۶۰ هزار تومان قیمت هر دلار بالا رفت، اما پس از مدتی کاهش یافت. از طرف دیگر تنشهای منطقهای موجب بروز نوسانات در نرخ ارز شده و اگر بانک مرکزی شرایطی فراهم کند تا فعالیتی در بازار غیررسمی صورت نگیرد در مسیر بهتری قرار خواهیم گرفت.
آیا قیمت دلار کنترل میشود؟
قیمت دلار در بازار آزاد با تاثیرپذیری از تحولات سیاسی و نظامی دنیا بالا رفته، در این شکی نیست، اما در عین حال نباید از نقش تورم بهعنوان یک عامل اقتصادی غافل شد. معاون ارزی اسبق بانک مرکزی، در اینباره به ایلنا گفته: سه موضوع تنش با آمریکا، تنشهای منطقه و جنگ غزه دست بهدست دادند تا افزایش قیمت دلار رقم بخورد، اما با تورم بالای ۴۰ درصد در ایران، افزایش نرخ ارز غیرقابل پیشبینی نبود.
سیدکمال سیدعلی میگوید: هر کس میگوید، افزایش نرخ ارز عامل و فاکتور اقتصاد ندارد، حرف صحیحی نزده، چون در شرایطی که تمام کالاها تا ۴۰ درصد افزایش قیمت دارند، نمیتوان نرخ ارز را ثابت نگه داشت. ممکن است مثل ۹ ماه گذشته در مقطعی با افزایش تزریق ارز و درآمد ارزی، نرخ ارز را ثابت نگه داشت، اما این کار همیشه امکانپذیر نیست. بهعقیده معاون ارزی اسبق بانک مرکزی تا همین حالا هم دلار جوانمردی به خرج داده، چون افزایش ۱۰ درصدی نرخ ارز در شرایط تورم بالای ۴۰ درصد افزایش قابل توجهی محسوب نمیشود.
سعید لیلاز مهرآبادی، استاد دانشگاه، روزنامهنگار و تحلیلگر اقتصادی، نظر خود را درباره آینده قیمت دلار با صراحت بیشتری بیان میکند. او در یادداشتی که روی خروجی خبرآنلاین قرار گرفته، مینویسد: عامل اصلی افزایش قیمت دلار را در ماههای آینده باید در افزایش نرخ نقدینگی و تورم جستجو کرد.
اگر نرخ رشد نقدینگی مطابق آنچه خود دولت ادعا میکند روی ۲۵ درصد بماند، متعاقب آن نرخ تورم به ۳۰ درصد خواهد رسید و قاعدتا با فرض ثابت ماندن درآمد نفت در ماههای آینده باید منتظر افزایش ۳۰ درصدی قیمت دلار باشیم. اگر تحولات سیاسی خارج از کنترل اتفاق نیفتد و بخواهیم فقط بر مبنای مولفههای اقتصادی تحلیل کنیم، تصور من این است قیمت دلار تا پایان سال آینده باید بین ۶۵ تا ۷۵ هزار تومان باشد.